KRZYSZTOF KAMIL BACZYŃSKI

Pseudonim: Jan Bugaj, Emil, Jan Krzyski, Piotr Smugosz,
Krzysztof Zieliński.

Urodzony 22 stycznia 1921 roku w Warszawie, zmarł 4 sierpnia roku 1944 na Placu Teatralnym w Warszawie, jako żołnierz Batalionu "Parasol"
w trakcie Powstania Warszawskiego.

Podchorąży, żołnierz Armii Krajowej, jeden z przedstawicieli Pokolenia Kolumbów, poeta.

    Krzysztof był synem Stanisława Baczyńskiego, oficera Wojska Polskiego, pisarza i krytyka literackiego, oraz Stefanii Zieleńczyk, nauczycielki. Urodził się i mieszkał początkowo w kamienicy przy ulicy Bagateli 10. Od 1933 uczył się w Państwowym Gimnazjum im. Stefana Batorego. W tym okresie należał do Organizacji Młodzieży Socjalistycznej "Spartakus". Od 1937 r. członek Komitetu Wykonawczego "Spartakusa", od 1938 był również współredaktorem pisma "Strzały", na łamach którego zadebiutował, jako poeta. W maju 1939 r. otrzymał świadectwo dojrzałości, jednak wybuch wojny uniemożliwił mu podjęcie studiów na Akademii Sztuk Pięknych.

    W czasie okupacji niemieckiej mieszkał przy ulicy Hołówki 3. Krótki czas uczęszczał do Miejskiej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Malarskich im. C. K. Norwida. Od 1940 publikował konspiracyjne tomiki wierszy (m.in. pod pseudonimem Jan Bugaj), a także anonimowo w podziemnych antologiach i czasopismach: "Dzień Warszawski, "Miesięcznik Literacki". Jako poeta współpracował z referatem literackim Podwydziału Propagandy Mobilizacyjnej "Rój" Biura Informacji i Propagandy AK. Od jesieni 1942 studiował polonistykę na tajnych kompletach Uniwersytetu Warszawskiego. Był w komitecie redakcyjnym wydawanego między grudniem 1943 a kwietniem 1944 miesięcznika literacko-społecznego "Droga" tworzonego przez grupę młodzieży akademickiej. Właśnie na zajęciach tajnych kompletów poznał Barbarę Drapczyńską i którą poślubił pół roku później, 3.6.1942 o godzinie dziesiątej, w kościele na Solcu.
W lecie 1943 wstąpił do Harcerskich Grup Szturmowych AK, uczestniczył m. in. w akcji wykolejenia pociągu niemieckiego (jadącego z frontu wschodniego do Berlina) na odcinku Tłuszcz-Urle (kryptonim "TU") 27 kwietnia 1944. Ukończył turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty "Agricola" ze stopniem starszego strzelca podchorążego rezerwy piechoty. Od 1943 był sekcyjnym w 2 plutonie "Alek" 2 kompanii "Rudy" batalionu "Zośka", od lipca 1943 zastępcą dowódcy 3 plutonu 3 kompanii batalionu "Parasol".

    Wybuch Powstania Warszawskiego zaskoczył go w rejonie pl. Teatralnego. Nie mogąc przedostać się na miejsce koncentracji macierzystej jednostki, przyłączył się do oddziału złożonego z ochotników, którymi dowodził ppor. "Leszek" (Lesław Kossowski).

      Krzysztof poległ czwartego dnia Powstania na posterunku w Pałacu Blanka. Został śmiertelnie raniony przez strzelca ulokowanego prawdopodobnie w gmachu Teatru Wielkiego. W Powstaniu Warszawskim, 1 września 1944r., zginęła także jego ukochana żona, Basia. Ostatni wiersz Baczyńskiego nosi datę 13 lipca 1944r:

"(...)pochylony nad śmiercią zaciska palce na broni(...)"...

        Krzysztof Kamil Baczyński został odznaczony pośmiertnie Medalem za Warszawę i Krzyżem Armii Krajowej. Zachowały się wszystkie jego dzieła: około 500 wierszy, poematów i opowiadań. Niektóre z nich śpiewane były przez Ewę Demarczyk ("Deszcze", "Na moście w Avignon", "Wiersze wojenne"), Janusza Radka, Grzegorza Turnau ("Znów wędrujemy") i zespół Lao Che ("Godzina W.").